Uzmanlar, yiyecekler ve yaşam tarzının, halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin en önemli nedenlerinin başında geldiğini söylüyor. Bu sebeple de maalesef çok sayıda kişiyi pençesine alan bir hastalık… Bu hastalığın tedavi yöntemlerinin de her geçen gün çeşitlilik kazandığını görüyoruz. Ameliyatla tedavi yöntemi son yıllarda yurt dışında sıkça başvurulan bir yöntem… Artık bu yöntem bizde de uygulanıyor. Kısa bir süre önce hizmete giren ve son teknoloji ile donatılmış cihazları ve konusunda isim yapmış uzmanları ile öne çıkan Minasera Aldan Hastanesi hekimlerinden Doç. Dr. Fahri Yetişir bize konuyla ilgili bilgiler verdi.
Günümüz toplumlarında değişen yaşam şekli ve çevresel faktörler sonucunda insanlar daha sedanter (az hareket eden) olarak yaşamaya başlamışlar ve dengesiz beslenme alışkanlığı olan toplumlar haline gelmişlerdir.
Aynı zamanda gıda sektöründeki değişimler sonucunda doğal gıda ürünleri giderek azalmış ve daha çok yüksek kalorili ve çok çabuk sindirilen gıdalar üretilmiştir. Bu gıdalarda( kola, bisküvi, tatlılar, beyaz ekmek, pirinç ve benzeri gıdalar) ince bağırsağın en proksimal kısmında (jejunumda ) emilmekte ve distaldeki ileuma hiç gelememektedir. Bunun neticesinde distal ince bağırsaktan salgılanması gereken hormonlar salgılanmamaktadır.
Bu hormonlarda şeker hastalığının oluşmasında ve doyma hissini etkileyerek fazla kiloların oluşmasında etken oldukları anlaşılmıştır.
MetabolikCerrahinin Etki Mekanizması:
Metabolik cerrahinin Şeker hastalığını düzeltici etkisi: Tüm bariatrik ameliyatlar belirli ölçüde şeker hastalığının düzeltilmesinde belirli düzeylerde etkili olabilmektedir.
Şu anki bilgiler ışığında bakıldığında, bu ameliyatlar ile şeker hastalığının düzelmesinde ileri sürülen projeler incelendiği zaman ana faktörün sindirilmemiş veya az sindirilmiş gıdaların ileuma (ince bağırsağın son kısmına) ulaşması ve buradan bazı hormonların salgılanmasını sağlaması. Salgılanan bu hormonların da üç şekilde etki ettiği anlaşılmaktadır;
Birincisi, hormonların pankreası uyararak daha çok insülin salgılanmasını neden olması,
İkincisi ise vücuttaki insülinin etti edeceği hücrelerin hemen hepsinin uyarılması ve insüline karşı daha hassas hale getirilmesi ve böylelikle insülin direncinin kırılması yanı daha az insülin miktarları ile daha etkili bir kan şekeri kontrolünün sağlanabilmesidir.
Bunların yanı sıra bu ameliyatları olan insanların yemeğe karşı olan tavırlarını da değiştirerek daha az yiyecek yiyerek doymalarını ve yiyeceklere olan ilgisinin de azalmasına neden olarak daha az yemek yemelerine neden olmaktadırlar.
İlerleyen zamanlarda fazla kiloların verilmesi sonucunda insüline olan ihtiyacın ve direncin azalması.
Daha çabuk doyma üzerine etki mekanizması:
Bu sindirilmemiş veya az sindirilmiş yiyecek maddelerinin ileuma ulaşarak buradan hormonlar salgılanmasına neden olmaktadır. Bu hormonlarda insanlarda daha çabuk doyma hissine ulaşmasını sağlamaktadır.
Ayrıca yine bu tüm sindirim sistemini başta da mideyi etkileyerek midenin çıkış kapakçığı olan pilorun kasılmasına neden olarak midenin boşalma zamanını geciktirmektedir. Boşalamayan midede bir doygunluk ve doluluk hissi oluşmaktadır.
Bu hormonal etkinin yanında bu hastaların midelerinde yapılan küçültme ameliyatları sonucunda az gıda ile dolan mide nedeni ile de daha çabuk doyma hissine ulaşılabilmektedir.
Diğer bir az yemek yemelerine etken madde ise mide fundusundan salgılanan gerilin hormonunun miktarının azalması da açlık hissinin azalmasına ve daha az yemek arar hale gelmesine ve yemeklere olan düşkünlüklerin azalmasına neden olmaktadır.
Metabolik Cerrahi Tüm şeker hastalarına uygulanabilir mi?
Şeker hastalarının %10 unu oluşturan Tip 1 şeker hastalarında işe yaramaz.
Tip 2 şişman hastalarda etkili olabilmektedir. Kime ne kadar etki edeceği hastanın pankreas rezervi ve insülin direnci ile alakalıdır. Bunlar ameliyat öncesi tetkiklerle anlaşılmaktadır.
Metabolik cerrahi ile bariatrik cerrahi (şişmanlık ameliyatı) arasındaki farklar.
Bariatrik ameliyatlar bu yukarda saymış olduğumuz şeker hastalığını düzeltici özelliklerin bir kısmını kapsamakta iken, metabolik cerrahi ameliyatları hemen hepsini içermektedir. Bu nedenle metabolik cerrahi ameliyatı yapılan şişman şeker hastalarının şeker hastalığından kurtulma şansları şişmanlık ameliyatı yapılan hastalardan daha fazla olmaktadır.
Şişmanlık ameliyatı yapılan, özellikle emilim bozucu ameliyat yapılan ( gastrik bypass gibi) hastalarda bu emilim bozukluğu nedeni ile hastalarda demir, kalsiyum, vitamin B12 gibi birçok vitamin, protein emiliminde daha çok sorun olmakta.Ameliyat sonrası ömür boyu bu emilim bozukluğu nedeni ile eksikliği olan vitamin, elektirolit ve maddeler için takviye tedavileri almak ve yakın takip edilmeleri gerekmektedir. Metabolik cerrahi yapılan hastalarda bu emilim bozukluğu çok daha az karşılaşılmaktadır.
Kısıtlayıcı türünde bariyatrik cerrahi yapılan şişman şeker hastalarında ise şeker hastalığından kurtulma oranı metabolik cerrahinin başarısına göre daha az olmaktadır. Ayrıca 5-10 yıl gibi takipler sonrasında şeker hastalığında yenileme şansı daha fazladır.
Kaç çeşit Metabolik cerrahi ameliyatı mevcuttur?
Kendi içinde ufak ayarlamalar ve farklılıklar olmakla birlik ana hatları ile üç çeşit metabolik cerrahi mevcuttur. Hepsinin endikasyonları farklıdır.
Diverte Edilmeyen İlealTranspozisyon(IT):
Diverte IT
Transit Bipartisyon
Tüm Obez (şişman) Tip 2 Diyebet Hastaları hastanemiz obezite ve metabolik cerrahi ünitemize gelin ve metabolik cerrahiden (şeker hastalığı ameliyatından) ne kadar fayda görebilme şansınız olduğunu belirleyelim. Şeker hastalığından kurtulabilme, insülinden kurtulabilme şansınız var mı belirleyelim.
Şeker hastası olmak kaderiniz olabilir, bu amansız hastalıktan kurtulmak elinizde. Kontrol edilmemiş şeker hastalığı her gecen an bir organınıza zarar veriyor olabilir. Gözünüz, böbreğiniz, karaciğeriniz, beyniniz, kalbiniz..ve aklınıza gelen tüm organlarınız bu şeker hastalığından hasar görüyor olabilir. Bu organ hasarlarının çoğu maalesef geri dönüşü olmayan organ hasarlarıdır.
