Son yıllarda giderek artan ve bağımlılık haline dönüşen “Teknoloji Bağımlılığı” tehlikeli bir hal almaya başladı. O halde bağımlılık nedir, teknoloji bağımlılığı nedir, özellikle çocukları teknoloji bağımlılığından nasıl koruruz? Bu konulardaki tüm sorulara ve detaylarına Hasan Kalyoncu Üniversitesi (HKÜ) Psikoloji bölümü Öğretim Görevlisi Klinik Psikolog Mehmet Dinç açıklık getirdi.
Bağımlılığı kişinin kullandığı bir nesne veya yaptığı bir eylem üzerinde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlaması olarak açıklayan Mehmet Dinç, açıklamalarını şu ifadelerle detaylandırdı:“Günümüzde çoğu bireyde gördüğümüz internet ve teknoloji kullanım şekli, bağımlılık tanımı ile örtüşmektedir. Eğer bir takım önlemlerle teknoloji ve internet kullanımına tedbir getirmezsek çağımızda her geçen gün artarak devam eden, teknolojik bağımlılığa yakalanmak pek mümkün bir hale geliyor. Teknolojinin; cep telefonları, tablet bilgisayarlarlar, dizüstü bilgisayarlar vb. gibi cihazlarla çok kolay bir biçimde ulaşılabiliyor oluşu, teknolojik bağımlılağa yakalanma riskini dahada arttırıyor. Bu noktada internet bağımlılığını engellemek, doğru internet kullanımı için çocukluktan itibaren dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Dikkat ederken de çocukların teknoloji kullanımı ile ilgili en önemli soru, gelişimleri ile alakalı üç temel özelliğin teknoloji kullanımıyla engellenip engellenmediğidir ki bunlar; çocuğun toplumun yararlı bir üyesi olmaya hazırlanması, çocuğun bireysel olarak kendi geleceğine hazırlanması ve çocuğun zamanını değerlendiriyor olmasıdır. Teknoloji bu üç özelliğe hizmet ettiği kadar ve oranda kullanılmadır.”
Teknolojik Bağımlılığı Önlemenin İlk Yolu Çocuklarda Alınması Gereken Tedbirler
Teknoloji bağımlılığı ile ilgili yapılması gerekenleri maddeler halinde açıklayan Dinç, bağımlılığın önlenmesi için ilk adım olarak çocuklara bir takım alışkanlıkların yüklenmesi gerektiğini vurgulayarak, çocuklarda bağımlılığın önlenmesi ve kontrol edilmesini şu maddelerle açıkladı:
“İnternetin dilini öğrenin: İnternette çocuğunuzu kötüden koruyup iyiye yönlendirebilmeniz için öncelikle sizin onları bilmeniz gerekir.
İnterneti alırken kılıfını hazırlayın:Bilgisayar ve interneti alır almaz bilgisayarınıza zararlı sitelerden koruma programlarını yükleyin.
İnternet evinizin başköşesinde olsun:İnternet evin ortak kullanım alanlarında olmasına dikkat edin.
Çocuğunuz nerede bilin: Çocuğunuzun dışarıda nereye gittiğini bildiğiniz gibi bilgisayarda neler yaptığını, internette hangi sitelere girdiğini, playstation da hangi oyunları oynadığını da bilmelisiniz.
Zaman sınırlaması koyun: Çocuğunuzun fiziksel, zihinsel, psikolojik ve sosyal gelişimi olumsuz etkilenmemesi için internet kullanmasına sınırlar getirin ve o sınırların ödev ya da proje hazırlama gibi makul sebepler olmaksızın aşılmasına izin vermeyin.
İnterneti paylaşın: İnterneti zaman zaman beraber kullanın ve bu kullanım süresini paylaşım haline dönüştürerek hem çocuğunuzun bildiklerini sizinle paylaşmasını hem de sizin bildiklerinizi onunla paylaşmayı sağlayın.
Sağlığını korumayı öğretin: Uzun süreli internet kullanımı bilinçsiz kullanım halinde bedensel (baş, göz, boyun, omuzlar, dirsekler, kollar, bilek, ön kol, el ve parmaklar, aşağı sırt ve bel, yukarı sırt, kalça, bacak, diz, ayak ve ayak bileklerinde görülen sorunlar gibi) veya psikolojik (stres, sinirlilik, acelecilik gibi) boyutlu sağlık problemlerine yol açabilmektedir
Alternatif oluşturun: Çocukların internette uzun süreli vakit geçirmesinin en önemli nedenlerinden bir tanesi şehir hayatında yapabilecekleri diğer aktivitelerin fazla olmamasından kaynaklanmaktadır.
Kullanım sözleşmesi yapın: İnternet kullanımının kuralları ve şartları olduğunu çocuklarınıza anlatıp, doğru kullanım için bir internet kullanım sözleşmesi hazırlayabilirsiniz.”
